In België wordt ongeveer 22% van de kinderen geboren met een keizersnede. Ongeveer de helft daarvan was gepland. Bij de andere helft was het de bedoeling om vaginaal te bevallen, maar werd er op een bepaald moment toch beslist om dit via keizersnede te laten verlopen. Hoewel een keizersnede in veel gevallen noodzakelijk en levensreddend is, is het ook belangrijk om stil te staan bij de medische noodzaak in bepaalde gevallen. We mogen niet vergeten dat een keizersnede een zware buikoperatie is, die ook wel gevolgen heeft, voor zowel mama als baby.
In eerste instantie is de hersteltijd voor de mama nadien veel langer en zwaarder. Dit zowel mentaal als fysiek. Het brengt ook implicaties met zich mee voor volgende zwangerschappen, want na een keizersnede blijft er een litteken achter op de baarmoeder en zijn verklevingen ook mogelijk.
Aan de andere kant ervaren baby’s die via een keizersnede ter wereld komen een heel andere start. Het blijkt dat deze kinderen een minder sterk immuunsysteem hebben, wat op lange termijn kan leiden tot een verhoogd risico op allergieën, astma, eczeem en overgewicht. Het is dus van groot belang om niet alleen de voordelen, maar ook de potentiële nadelen van een keizersnede te begrijpen en te overwegen.
Experte Alexis
Wat maakt nu het verschil tussen een vaginale bevalling en een keizersnede?
Microbioom
Bij een vaginale bevalling passeert de baby door het geboortekanaal en komt zo in aanraking met de vaginale flora en darmflora van de moeder. De ingeslikte bacteriën nestelen zich in de darmen en vormen een basis voor de ontwikkeling van het darmmicrobioom dat levenslang in stand blijft.
Bij een keizersnede verloopt het allemaal wat anders. Deze baby’s worden geboren in de steriele omgeving van een operatiekamer. Daarbij komt de baby allereerst niet in contact met de bacteriën uit de vagina of de darm van de moeder, maar eerder met het microbioom van de huid. Deze heeft een andere samenstelling dan het darmmicrobioom en zorgt dat het microbioom van het kind zich in de eerste periode na de geboorte duidelijk anders ontwikkelt en een andere samenstelling kent. Dat is vooral het geval bij een vooraf geplande keizersnede waarbij er geen weeën zijn geweest en de baby nog niet in het geboortekanaal was ingedaald. Dus bij keizersnede is sprake van een minder diverse microbiële kolonisatie wat verband houdt met een verhoogd risico op bepaalde gezondheidsproblemen, waaronder allergieën en immuunstoornissen.
Ademhalingsproblemen
Bovendien weten we dat baby’s geboren via een keizersnede vaker last hebben van ademhalingsproblemen. Wanneer een baby bij een vaginale bevalling door het geboortekanaal passeert, wordt het vruchtwater uit de longen geperst. Dit zorgt dat de baby geboren wordt met “droge” longen. Bij een keizersnede kan het vruchtwater niet op dezelfde manier worden verwijderd. Dit kan zorgen voor ademhalingsproblemen bij de baby na de geboorte, maar ook op lange termijn. Het is een van de factoren die bijvoorbeeld bijdraagt aan het verhoogde risico op astma.
Wat kan je nu doen na een keizersnede om de darmflora van je kindje toch een boost te geven?
1. Borstvoeding
Het geven borstvoeding de meest efficiënte en duurzame manier om het microbioom bij baby’s geboren via keizersnede te herstellen. Wanneer je zes maand exclusief borstvoeding geeft (dus niet aanvullen met flesvoeding), dan zien we slechts een minimaal verschil in het microbioom van baby’s geboren via keizersnede en zij geboren via een vaginale bevalling. Wanneer de borstvoeding wordt gecombineerd met flesvoeding gaat dit effect echter wel verloren.
2. Vaginale swap
Bij een keizersnede kan er gevraagd worden om een vaginale swap uit te voeren. Daarbij wordt de baby onmiddellijk na de keizersnede ingesmeerd met vaginale bacteriën van de moeder. Je kan dit doen op de huid, rond de mond en anus. Dit zorgt voor een bacteriële ontwikkeling die sterk lijkt op die van baby’s geboren via vaginale bevalling.
3. Probiotica
Probiotica kan ook een uitweg bieden. Na een keizersnede is het aangewezen om gedurende minimum 6 maanden te suppleren met probiotica. Zoek hierbij naar een probioticum dat aansluit op de noden van een baby (bv bifidobacterium longum infantis).
4. Huid-op-huidcontact
Zorg zo snel mogelijk na de geboorte voor voldoende huid-op-huidcontact. In sommige ziekenhuizen krijg je als mama een “buidel” aan voor de keizersnede. Zo is men in staat om de baby onmiddellijk bij mama te leggen en ongestoord huid-op-huid contact te geven. Dit zal zorgen dat er een microbiële overdracht is naar de baby toe en het versterkt ook nog eens de band tussen mama en baby.
5. Beperk antibiotica
We weten dat antibiotica naast de schadelijke bacteriën ook alle goede bacteriën in de darm doodt. Vandaar dat het belangrijk is om zorgzaam om te springen met het gebruik ervan.
6. Vermijd overmatig gebruik van antibacteriële zeep
Het overmatig ontsmetten van de handen met antibacteriële zeep zorgt voor een verstoring van de natuurlijke microbiële balans van de huid. Dit heeft ook een negatieve invloed op de ontwikkeling van het microbioom van de baby.
Tot slot nog even dit: in heel veel gevallen wordt een keizersnede uitgevoerd omdat er bij een eerdere bevalling sprake was van een keizersnede. Dit hoeft echter niet altijd zo te zijn. Heel vaak is er wel de mogelijkheid om vaginaal te bevallen bij een volgend kindje. Laat je hierin dus goed informeren en ga desnoods even op zoek naar een tweede opinie.
Geschreven door Alexis Verschueren, Orthomoleculair therapeut voor vrouwen en kinderen
Alexis startte haar carrière binnen IT, maar gooide door eigen gezondheidsproblemen het roer helemaal om. Ze volgde bijkomende opleidingen tot gezondheidscoach en orthomoleculair therapeut. Sinds ze zelf mama werd van 2 dochtertjes, werd het duidelijk dat ze verder wou werken met vrouwen en kinderen. In haar praktijk FOVEO kan je als vrouw terecht vanaf je eerste menstruatie tot aan je laatste.