Het woord geboorteplan kan misleidend klinken. Want kan je een geboorte werkelijk plannen? Jammer genoeg niet… De natuur kiest meestal zijn eigen weg wanneer en op welke manier je kindje ter wereld zal komen. Wel kan een geboorteplan een mooie hulp zijn om je voor te bereiden op de bevalling en een richting geven aan de mensen om je heen!😊
Wat zet ik in mijn geboorteplan?
Denk vooraf na over volgende dingen:
Wat is mijn droomscenario?
Heb ik specifieke wensen rond…
- De ontsluitingsfase?
- Pijnbestrijding?
- De persfase?
- Het eerste contact met mijn kindje?
- De moederkoek
- Wat als het anders loopt?
- Welke hulpbronnen voelen voor mij vertrouwd en veilig?
- Hoe reageer ik als persoon op pijn (denk hevige menstruatie) of onverwachte situaties?
Deze dingen kan je vooraf bespreken met je (geboorte)partner en je zorgverleners en zijn zeker relevant wanneer je in het ziekenhuis bevalt. De vroedvrouw en/of gynaecoloog van dienst kennen je dan vaak niet, dus dan is het fijn hen een heads-up te geven van je wensen als mama. Zo kunnen zij je optimaal ondersteunen in het geboorteproces en voel jij je toch al iets comfortabeler 🥰.
Je partner betrekken
Ook voor je partner is het goed om al enkele dingen op voorhand door te nemen. Die is misschien niet helemaal op de hoogte van jouw verwachtingen of ziet de dingen anders. Tegelijkertijd staat je partner ook even stil bij wat er in zichzelf leeft en worden gevoelens bespreekbaar gemaakt. Vaak is je deze persoon ook je spreekbuis tijdens de arbeid. Het is dus belangrijk dat jullie op dezelfde lijn zitten. Zo kan jij je helemaal zonder zorgen op de weeën concentreren en weet je dat je gedragen word.
De verschillende stappen van een geboorteplan
Een geboorteplan opmaken doe je in verschillende stappen. Dit omdat het je dwingt even stil te staan bij wie je bent en wat jij verlangt. Een oefening in zelfliefde en zelfbewustzijn die niet altijd gemakkelijk is 🤔 Toch is het de moeite waard om er tijd voor vrij te maken.
“Bevallen doe je slechts enkele keren in dit leven en je neemt deze ervaring levenslang mee in je hart. Het is als een overgangsritueel in je vrouwenleven dus maken we er een feestje van!”
vroedvrouw Catherine
Laat de ideeën en gedachten de komende weken gewoon komen. Komt er iets dat je belangrijk vind, maak dan een korte notitie. Na een tijdje heb je een hele lijst met bedenkingen. Deze kan je dan in een vorm gieten die je zelf gemakkelijk vind: doorlopende tekst, bullet points, pictogrammen of een creatieve tekening. Onthoud vooral dat het best overzichtelijk en vlot leesbaar is. Zo vermijd je dat een gehaaste zorgverlener het opzij legt. Ook helpt het je om op te lijsten wat je graag meeneemt naar het ziekenhuis. Extra’s waar je misschien niet onmiddellijk aan denkt zoals elektrische kaarsjes, aromatherapie, je eigen hoofdkussen, … Eenmaal je alles op een rijtje hebt, kan je je geboorteplan bespreken met je vroedvrouw en/of gynaecoloog. Zo worden je verwachtingen gehoord, opgenomen in je dossier en getoetst aan de realiteit.
Tip: Print je afgewerkte geboorteplan af en steek het tussen je zwangerschapsboekje. Zo kan iedereen op elk tijdstip rekening houden met je wensen.
Geboorteplan voorbeelden
Enkele concrete voorbeelden ter inspiratie:
Wie zijn wij?
”Ik ben Elizabeth maar word graag Lies genoemd. Ik verwacht mijn eerste kindje en voel me wat onzeker. Koen is mijn partner en heeft al 2 tieners uit een vorige relatie. We vinden het allebei spannend maar zijn ook heel benieuwd naar de komst van ons dochtertje”
“Een zachte, lieve aanpak werkt beter voor mij dan een kordate aanpak. Ik ben in mijn hoofd meestal erg streng en perfectionistisch: het doet me deugd dat iemand anders de dingen wat verzacht en relativeert”
“Koen houdt zich eerder afzijdig zodat hij niemand in de weg loopt of uit schrik om iets verkeerds te doen. Hij wil zeker betrokken worden, maar het kan hem helpen als hij daartoe wat instructies of tips krijgt”
“Ik heb in het verleden een rugoperatie gehad. Warmte en massage helpen me om niet te verkrampen. Koen weet hoe dit best te doen. Aanraking van iemand die ik niet goed ken, vind ik moeilijk. Indien ik voor een epidurale verdoving zou kiezen, gelieve de rugoperatie in gedachten te houden”
Sfeer
“Graag zoveel mogelijk bewegingsvrijheid behouden, eten en drinken naar wens en een rustige omgeving scheppen met gedimd licht. Maar er hoeft ook niet fluisterend op kousenvoeten met mij omgegaan te worden. We nemen onze eigen muziekbox en playlist mee, die Jeroen kan afspelen vanaf zijn gsm.”
“Indien de situatie dit toelaat liefst geen continue monitoring van de hartslag van de baby. Wel tussentijds met de doppler luisteren zodat ik kan blijven bewegen en niet continu ongerust mijn focus hou op gaat het wel goed met mijn kindje?”
Droomscenario
“Ik arbeid graag op mijn eigen tempo zonder veel instructies. Wel heb ik nood aan knuffels, warme woorden en voeding. Ik ontvang ons kindje graag in het water zonder aanraking van zorgverleners en in de houding die ik spontaan aanneem. We kiezen voor een halve lotus geboorte van de placenta. Onze zoon blijft de eerste uren huid op huid bij mama of papa en krijgt enkel moedermelk”
“Ik voel liever geen pijn. Graag kies ik voor een epidurale verdoving zodra medisch mogelijk. De vroedvrouw ondersteunt me in het zoeken naar houdingen en loodst me mee door de persweeën. Raf vangt ons kindje op met begeleiding van de arts. De navelstreng laten we uitkloppen en Raf knipt de navelstreng door.”
Als het anders loopt
“Indien stimulatie van de contracties nodig is, wens ik eerst natuurlijke hulpmiddelen zoals bewegen, manueel kolven of masturbatie te proberen. Indien er een infuus opgestart wordt, graag na overleg en graag in mijn linker hand”
“Pijnstilling: Voorkeur voor alternatieve vormen van pijnstilling (massage, warmte, water). Liever niet: epidurale (voorstellen mag, maar niet op aandringen)”
“In geval van een keizersnede wens ik de continue aanwezigheid van mijn partner, ook op recovery”
“Er ligt afgekolfde moedermelk klaar in de diepvries. Indien ons kindje extra’s moet krijgen omwille van suikerschommelingen, dan wil ik dit enkel met moedermelk, niet met suikerwater of flesvoeding”
Online kan je uiteraard heel wat voorbeelden vinden om inspiratie op te doen en aan de slag te gaan zoals dit geboorteplan van Onder mama’s. Wie graag meer hulp krijgt bij de opmaak van een geboorteplan, kan daarvoor steeds terecht bij een vroedvrouw voor een gesprek.
Geschreven door vroedvrouw Catherine Cloquet die behoort tot het team van Mom+
