Geschreven door huisexpert relaxatietherapeute en perinataal counselor Inge Van Gorp
Veranderingen tijdens de zwangerschap
De overgang van zwanger zijn naar het jonge ouderschap gaat gepaard met heel wat veranderingen. Het is een fase! En deze veranderingen manifesteren zich bij een vrouw zowel op fysiek als op psychisch vlak. Wist je bijvoorbeeld dat de structuur van vrouwenhersenen verandert tijdens de zwangerschap? Eigenlijk wordt er in de zwangerschap een grote opkuis gedaan in onze hersenen waardoor je als mama meer empathisch wordt. Hierdoor zal je je als jonge mama beter kunnen verplaatsen in de emoties van je baby. De hersendelen die hierbij betrokken zijn, worden als het ware gespecialiseerd. Dit cerebrale veranderingsproces wordt ingezet van in je zwangerschap en blijft duren tot 2 jaar na de bevalling. Door dit veranderingsproces in je hersenen dalen er een aantal functies:
- Je geheugen vermindert.
- Je vermogen om verschillende taken te combineren neemt af.
In de zwangerschap ontstaan er al fantasieën in je hoofd. Hoe zal de baby eruit zien? Ga ik alle zorgtaken wel kunnen opnemen? Er ontstaan misschien ideeën over wat voor mama je wil zijn? Misschien zijn er elementen die je liever niet wil doorgeven vanuit jouw opvoeding of net wel? Hoe heb je je vorige bevalling beleefd? Heb je verwachtingen naar de bevalling toe of naar het moederschap? Hoe zie je de vaderrol en denkt hij hier ook zo over?
In de laatste weken van de zwangerschap wordt het menens voor jou als mama. Je hormonen zorgen er mee voor dat je je nest gaat voorbereiden. En dit toont zich niet alleen in het klaarmaken van je huis, opruimen, de kinderkamer inrichten, een geboortekaartje maken, … maar ook psychisch bereid je je voor op de komst van je kindje. Daarom, als het kan, heeft het echt wel zijn waarde enkele weken voor de uitgerekende datum te stoppen met werken. Dat zorgt voor mentale rust en kan je je helemaal gaan intunen op het komende moederschap. Er wordt als het ware een primer gelegd.
“Being sensitive is a bit like having a thin skin.“
Wennen aan het moederschap
De mate waarin je in staat bent je verwachting, je fantasieën (zoals je deze had in de zwangerschap) aan te passen aan de realiteit zoals deze zich aandient in de kraamperiode bepaalt mede je mentale gezondheid gedurende deze eerste intensieve maanden. Net zoals je een muur schildert met primer, zal deze daar waar er nog putjes zijn of vocht onder zit minder goed hechten. Weet dat je er niet alleen voor staat. Er bestaan heel wat zorgverleners als een vroedvrouw, een perinataal counselor, een kraamverzorgende die je kunnen bijstaan in dit veranderingsproces. De zwangerschap en kraamtijd is dan ook een hoopvolle periode.
Vele mama’s ervaren immers hobbels in deze periode en dat is volkomen normaal. Je ziet je kindje graag, je zorgt er goed voor, toch ervaar je misschien weinig of geen gevoelens van geluk in het jonge ouderschap. Je wil slaaaaaaapen, je vraagt je af of dit het nu is, je vraagt je af of je wel gemaakt bent voor het moederschap, je wil alles perfect doen, … Dit proces van ups en downs kan weken tot maanden duren. Gemiddeld duurt het 4 maanden en 23 dagen om te wennen aan het moederschap. Maar geen erg hoor als je er langer over doet 😊
Tips om je bij dit transitieproces te helpen
Ga van in je zwangerschap al eens langs bij een vroedvrouw en/of perinataal counselor: zij zal ruimte maken voor deze emotionele aspecten en maakt met jou, jullie een geboorteplan. Maak voor jezelf alvast een lijstje in je zwangerschap met ideetjes voor me- en/of partnertime momenten: wat maakt je blij, hoe kan jij je ontspannen, van welke maaltijd kan je genieten,… ? En hou het hierbij vooral klein. Hang dit lijstje alvast op een zichtbare plaats in je huis. Dan kan je er makkelijk naar teruggrijpen op momenten dat je het zwaarder hebt om even tijd te nemen voor jezelf.
- Adem in en adem uit. Het is een fase.
- Overweeg voor die eerste weken thuis om naast een vroedvrouw aan huis, ook kraamzorg in te schakelen. Deze verzorgenden ondersteunen je die eerste weken bij de zorg van je baby, je was en strijk, ze bereiden maaltijden en gaan boodschappen doen. En om bij te tanken van de onderbroken nachten, kan je met een gerust hart gaan slapen terwijl zij er is om op je kleintje te letten of je bij te staan met je andere kinderen.
En laat je postnataal herstel niet verengen tot het volgende:
- Ik pas terug in mijn oude jeans
- De medische nacontrole op 6 weken
Bekijk het met meer mildheid:
- ik kan hulp vragen
- ik voel me gesteund
- ik leer tijd voor mezelf vinden
- ik begrijp dat er lastige dagen, fantastische en ook gewone dagen zijn
- lachen gaat vanzelf
- ik ben een goedgenoeg mama en verwacht geen perfectie van mezelf
- er zijn dagen dat ik uitgeput ben en alleen maar wil slaaaaaapen
- ik voel me verbonden met anderen, ook met mijn partner
- ik heb vertrouwen in het verzadigingsgevoel van mijn baby, of ik nu borst- en/of flesvoeding geef
- mijn lichaam heeft tijd nodig om te herstellen (en dat duur meestal veel langer dan 6 weken 😊)
Ik wens jullie alvast veel geluk bij deze bijzondere tijd!
Inge Van Gorp is opgeleid als kinesitherapeut met specialisatie in de perinatale en pediatrische periode. Door zelf zwanger te zijn en moeder te worden, ondervond Inge dat deze periode niet zo gemakkelijk is als ze vaak wordt voorgesteld. Deze intens emotionele tijd liet een diepe indruk op haar na waardoor Inge besloot om vroedkunde te studeren. En zo startte ze haar eigen praktijk Blauwemaan op.
