Veel jonge kinderen krijgen te maken met spijsverteringsproblemen zoals buikpijn, constipatie of diarree. Deze klachten kunnen verschillende oorzaken hebben. Het kan dan ook moeilijk zijn om in te schatten of het om een tijdelijk probleem gaat of iets waarvoor je een specialist moet raadplegen. Het goede nieuws is dat veel spijsverteringsproblemen tijdelijk zijn en met een paar aanpassingen verbeterd kunnen worden. In deze blog bespreek ik veelvoorkomende spijsverteringsproblemen bij kinderen, met extra aandacht voor peuterdiarree, een normaal stoelgangpatroon, en wanneer je je zorgen moet maken.
Wat is een normaal stoelgangpatroon bij kinderen?
Net als volwassenen hebben kinderen een wisselend stoelgangpatroon. Wat ‘normaal’ is, kan dus sterk variëren van kind tot kind. Sommige kinderen maken 3 keer per dag stoelgang, andere kinderen maken 3 keer per week stoelgang.
“De meeste kinderen maken gemiddeld 1 keer per dag stoelgang. Zolang de ontlasting zacht is en daardoor gemakkelijk passeert, is er doorgaans weinig reden tot ongerustheid. Heeft jouw kind echter regelmatig minder dan 3 keer per week ontlasting of moet het telkens heel hard persen? Dan spreken we van constipatie of obstipatie.” – Ann
Constipatie komt vaak voor bij jonge kinderen. Doordat de stoelgang te lang in de dikke darm blijft zitten wordt die harder en droger. Dit kan voor buikklachten zorgen en ook pijn bij het naar toilet gaan. Mogelijke oorzaken zijn een tekort aan voedingsvezels, onvoldoende vochtinname of angst om naar het toilet te gaan waardoor de ontlasting wordt ingehouden.
Tips om constipatie te verlichten:
- Gezonde voedingsgewoonten: Zorg ervoor dat jouw kindje voldoende voedingsvezels eet. Hierdoor neemt de hoeveelheid stoelgang toe en wordt deze ook zachter. Hierdoor zal jouw kindje makkelijker naar toilet kunnen gaan. Probeer volkoren producten zoals volkoren brood, pasta of havermout in het dagelijkse dieet van je kind te pijnlijk. Voeg ook kleine porties fruit of rauwe groenten toe als snack.
- Voldoende vocht: Om de voedingsvezels goed te laten werken, is voldoende vocht belangrijk. Een kind van de lagere school drinkt daarom bij voorkeur gemiddeld 1 liter water per dag. De behoefte is echter ook van kind tot kind afhankelijk. Daarom raad ik steeds aan om naar de kleur van de urine te kijken. Een kind dat goed gehydrateerd is heeft een urine die kleurloos tot lichtgeel is. Een kind dat niet voldoende gehydrateerd is heeft een urine die eerder donkergeel is.
- Gezonde toiletgewoonten: Laat jouw kind meteen naar het toilet gaan bij aandrang. Laat het kind de stoelgang dus niet ophouden. Door aandrang regelmatig te negeren of te verbijten, zal jouw kind op termijn de aandrang minder goed voelen waardoor de ontlasting harder en droger wordt. Hierdoor kan constipatie ontstaan. Zorg er hiernaast voor dat het toiletgebeuren aangenaam verloopt voor het kind. Laat hen voldoende tijd nemen om te blijven zitten.
Peuterdiarree: wat is het en hoe herken je het?
Peuterdiarree is een veelvoorkomende aandoening bij kinderen tussen de 1 en 4 jaar oud. Het is een chronische diarree waarbij er duidelijke resten van onverteerd voedsel te zien zijn. Kinderen met peuterdiarree maken overdag 4 tot 10 keer dunne, waterige stoelgangen, maar zonder andere tekenen van ziekte of gewichtstoenameproblemen. ’s Nachts is er meestal geen stoelgang. De oorzaak kan te maken hebben met:
- Een te laag vezelgehalte in de voeding. Geef jouw kindje voldoende voedingsvezels. Deze zitten in volkoren producten (pasta, brood, crackers,…), fruit, groenten, havermout, peulvruchten,… Voedingsvezels kan je vergelijken met een spons, ze zorgen ervoor dat ontlasting niet te waterig is.
- Een te lage vetinname. De vetbehoefte van kinderen is hoger dan die van volwassen personen. Voldoende vet in de voeding zorgt ervoor dat de ontlasting langer in de maag en darmen blijft en daardoor ook wat indikt. De voorkeur gaat uit naar zoveel mogelijk onverzadigde vetten (in avocado, vette vis, noten- en notenpasta’s, plantaardig smeer en bereidingsvet,…).
- Regelmatig vruchtensappen drinken: vruchtensappen bevatten veel fructose (dit is een natuurlijk fruitsuiker). Te veel fructose kan diarree veroorzaken. Vooral (helder) appelsap kan peuterdiarree in stand houden. Houdt daarom bij voorkeur de vruchtensappen beperkt en kies water als dorstlesser.
- Een normale hoeveelheid vocht: te veel drinken (voor jonge kinderen is dit systematisch meer dan 1.5 liter per dag) zorgt regelmatig ook voor peuterdiarree.
“Hoewel peuterdiarree vervelend kan zijn, is het meestal geen reden tot grote bezorgdheid. Het goede nieuws? Naarmate je kind ouder wordt, verdwijnt de diarree meestal vanzelf. Intussen kan je proberen de voeding zo goed mogelijk aan te passen zodat de klachten tot een minimum beperkt worden.” – Ann
Wanneer moet je je wel zorgen maken?
Niet elk spijsverteringsprobleem is ernstig, maar het is belangrijk om te weten wanneer je actie moet ondernemen. Neem contact op met je huisarts of kinderdiëtist als je de volgende symptomen opmerkt:
- Aanhoudende diarree of constipatie: als diarree of constipatie langer dan 2 weken aanhoudt, is dat een teken om verder te onderzoeken en ga je te raden bij een pediater.
- Gewichtsverlies of geen gewichtstoename: een goede groei is cruciaal in de ontwikkeling van je kind. Als je merkt dat je kind afvalt of dat de evolutie langere tijd stagneert, is dit een reden om aan advies in te winnen.
- Bloed in de ontlasting: dit kan wijzen op een infectie of andere onderliggende problemen die onmiddellijk onderzoek vereisen.
- Ernstige buikpijn of ongemak: klaagt jouw kindje over buikpijn? Is het pijn die niet weggaat of steeds weer terugkomt? Laat dit dan ook even controleren door een pediater.
- Onverklaarbare koorts: heeft jouw kindje naast spijsverteringsproblemen ook last van koorts? Dan zou dit eventueel kunnen wijzen op een infectie of ontsteking in het maagdarmstelsel. Raadpleeg ook in dit geval jouw pediater.
- Een voedselovergevoeligheid kan als oorzaak een voedselallergie of voedselintolerantie Ook dit kan maagdarmklachten geven zoals: buikklachten, diarree etc. Heb je het gevoel dat jouw kindje steeds na de inname van een bepaald voedingsmiddel klachten ervaart? Laat ook dit nakijken door een arts.
Conclusie
Spijsverteringsproblemen bij kinderen zijn vaak onschuldig, maar kunnen een grote impact hebben op hun welzijn en ontwikkeling. Buikpijn, obstipatie of diarree kunnen veroorzaakt worden door allerlei factoren. Als ouder is het belangrijk om alert te zijn op tekenen zoals aanhoudende klachten, gewichtsverlies of pijn, en indien nodig op tijd hulp in te schakelen. Een gezonde spijsvertering begint bij evenwichtige voeding, voldoende vochtinname en positieve toiletgewoonten. Door als ouder te zorgen voor deze basis, help je je kind niet alleen om gezonder op te groeien, maar ook om zich zelfverzekerder te voelen rondom eten en hun lichaam.
Twijfel je over de spijsvertering van je kind of maak je je zorgen over terugkerende problemen? Schakel gerust hulp in bij een arts of een kinderdiëtist. Met de juiste begeleiding kan je samen zoeken naar een oplossing en werken aan een gezonde toekomst voor je kind.
In mijn praktijk in Malle en Hoogstraten kan je offline en online terecht voor vragen en advies. Ook mijn collega kinderdiëtisten maken graag tijd voor jou om jouw vragen te beantwoorden en jou en jouw kindje te ondersteunen en te begeleiden.
Geschreven door Ann Berger, kinderdiëtiste
Ann is diëtiste en heeft zich gespecialiseerd in selectief eetgedrag bij jonge kinderen. In haar praktijk helpt, ondersteunt en begeleidt ze ouders om hun kindje(s) gezond te laten opgroeien door een gezonde relatie met zichzelf en met voeding te ontwikkelen. Het is haar missie om de maaltijdmomenten leuk en gezellig te maken. Een moment van verbinding met het hele gezin.
