Op 7 januari 2020 bracht ik Mil, ons eerste kindje, naar de opvang. Hij was al enkele uurtjes gaan wennen maar deze keer was het voor écht. Een volledige dag zonder hem, in de handen van iemand anders toevertrouwd. Zoals elke ochtend was hij gul met zijn allerliefste lach 🥰 Met een bang hart gaven we hem nog een kusje op zijn snoet, niet wetende dat het de laatste zou zijn.
Ik telde de seconden, minuten, uren af om hem op te halen. Samen met de laatste bel van de schooldag werd ook mijn werkdag als zorgjuf beëindigd. Ik herinner me dat het verkeer opvallend vlot verliep. Dat betekende dat ik mijn zoontje sneller dan verwacht weer in mijn armen zou kunnen nemen. Althans, dat dacht ik.
“Je ziet het wel vaker in films. Dat ene telefoontje dat je hele wereld op zijn kop zet en de grond onder je voeten wegneemt. Alleen was het voor mij geen film, het gebeurde écht. “
Mama Anouchka
Mijn telefoon begon te trillen en gaf een onbekend nummer weer. Ik nam op. Aan de andere kant van de lijn hoorde ik een medewerker van het ziekenhuis die zei dat Mil was opgenomen. Vol verbijstering en ongeloof stelde ik de vraag wat er gebeurd was maar ik kreeg geen duidelijk antwoord. Ik moest meteen naar het ziekenhuis komen. Dit bracht uiteraard een onrustig gevoel en veel verwarring met zich mee.
Thuiskomen in een leeg huis
Die avond kwamen wij met lege handen thuis. In een huis dat vol leven was achtergelaten, was het nu muisstil. Geen kindje meer om te vertroetelen, geen babygeluidjes rondom ons. Een verschrikkelijk gevoel dat je niemand toewenst.
Mil was ingeslapen tijdens zijn middagdutje. Er werd een autopsie uitgevoerd en er bleek geen duidelijke oorzaak te zijn. Het woord “wiegendood” maakt een intrede in ons leven, oftewel “ het plots en onverwacht overlijden van een kind dat ogenschijnlijk gezond was en bij wie geen lichamelijke afwijking kon worden vastgesteld die het overlijden zou kunnen verklaren”. Hoe kan het dat een kerngezond kind plots sterft? Het is een vraag waarop we nooit een antwoord zullen krijgen.
Rouwen is doodvermoeiend
De dagen nadien verloopt alles zó snel en tegelijkertijd ook ontzettend traag. Het leek alsof wij stil stonden in de tijd maar alles rondom ons ging verder. Mijn man en ik bleven samen een maand thuis in ziekteverlof, nadien gingen we beiden opnieuw aan de slag.
Rouwen is een heftig proces dat je helemaal leeg zuigt. Het is doodvermoeiend. Mijn beroep bracht enorm veel triggers met zich mee. Het indringende geluid van spelende kinderen ging doorheen mijn hele lijf. Daarnaast zijn kinderen kleine sponsjes en voelen ze het aan als je niet goed in je vel zit. Er werden klasgesprekken gevoerd met de oudste kleuters want die vingen namelijk thuis al eens wat op en kwamen met vragen naar school. Sommige kleuters kwamen me spontaan eens een knuffel geven of flapten er wel eens een opmerking uit zoals “jouw baby is dood hé, juf?”. Gelukkig kon ik op een geweldig team van directie en collega’s rekenen, die ervoor zorgden dat ik de draad opnieuw kon opnemen op mijn eigen tempo. Al was het ontzettend zwaar.
Toen bracht de pandemie rust
Tot er plots een pandemie de kop op stak. Iedereen werd verplicht om thuis te blijven en mocht bijna niemand zien. Dat betekende voor ons voornamelijk rust. Geen sociale verplichtingen. De lockdown kwam als geroepen. De weken die volgden, maakten mijn man en ik lange wandelingen. Het was een uitzonderlijk zonnige periode voor die tijd van het jaar. De warme zonnestralen deden hun werk en we ontdekten de helende kracht van de natuur door er zoveel mogelijk op uit te trekken. Alleen wij twee en ons verdriet.
“Het lijkt nu alsof we de periode van lockdown helemaal alleen hebben doorstaan, maar niets is minder waar. Je mocht bijna niemand persoonlijk ontmoeten maar onze omgeving was inventief genoeg om te laten merken dat ze op afstand nabij waren.”
Mama Anouchka
Videocalls, kaarten met lieve woorden, kleine geschenken om ons op te vrolijken, een bloemetje of wat soep voor de deur. In moeilijke tijden leer je je vrienden kennen. Het is een cliché vol waarheid. Tot op de dag van vandaag zijn we nog steeds ontzettend dankbaar voor alle steun die we kregen na het verlies van ons zoontje.
Een regenboog kwam achter de wolken piepen
Daarnaast zochten we ook professionele hulp. Het hielp ons om onze gedachten uit te wisselen met elkaar en al snel werd duidelijk dat we graag opnieuw een kindje in ons leven wilden. Naast het eeuwig missen van ons zoontje, misten we duidelijk ook “ het zorgen voor”. In mei 2020 had ik een positieve zwangerschapstest in mijn hand.
“De zwangerschap van “ons regenboogje” verliep fysiek heel goed, al ging de tijd tergend traag voorbij. Hoe verder in de zwangerschap, hoe zwaarder het op emotioneel vlak werd.”
Mama Anouchka
Verschillende angsten staken de kop op. We lieten dan ook de bevalling inleiden, op haar uitgerekende datum. Op 14 januari 2021 zag ons kleine meisje, Lili, voor de eerste keer het daglicht. Een prachtig meisje, met kleine trekjes van haar grote broer en toch haar eigen persoontje. Wat een bijzonder gevoel om opnieuw een klein wezentje in ons gezin te kunnen verwelkomen. Een roze wolk, zoals bij Mil, was het deze keer niet maar beetje bij beetje leerde zij ons om onze grootste angsten los te laten en weer te genieten van de kleine dingen in het leven.
Genieten na zo’n levensbepalend verlies? Ja, het kan. Iets wat ons aanvankelijk onmogelijk leek. Vergis je niet; de tranen zijn er nog steeds en zullen er altijd blijven. Het verdriet wordt enkel minder scherp en draaglijker. Dankzij Lili, dankzij onze omgeving, dankzij onszelf en onze liefde voor elkaar.
Op zoek gaan naar lotgenoten
Een kind verliezen is een bijzonder traumatische ervaring. Ik ging op zoek naar (h)erkenning. Voor mij persoonlijk was het contact maken met lotgenoten een belangrijke stap. Mensen (online) ontmoeten die iets gelijkaardig meemaken, luisteren naar hun verhalen en ons verhaal kunnen vertellen aan iemand die de pijn begrijpt. Dit had ik echt nodig. Hierdoor viel het pas op hoeveel mensen er rondlopen met -onzichtbaar- verdriet om een overleden baby/kind. Plots ging er een nieuwe wereld open en leek het wel alsof we lid werden van een club waar niemand anders het bestaan van afweet.
Wij mogen onze beide handen kussen als we zien hoe – het grootste deel van – onze omgeving met onze situatie omgegaan is. Het deed ons ook beseffen dat het niet overal zo gaat.
“De dood van een kind is een enorm taboe. Hiermee wilden we mee aan de slag en zijn we dus op zoek gegaan naar iets dat anderen kan helpen in het rouwproces.”
Mama Anouchka
Het idee borrelde op om een webshop op te starten, waar je gepaste troostgeschenken en – kaarten kan vinden en waarbij er extra aandacht wordt gegeven aan sterrenkindjes en hun framily. Hiermee hopen we het taboe rond rouw te doorbreken en – moeilijke – gesprekken op gang te brengen. Meer info hierover kan je vinden op miletoiles of op onze instagrampagina @miletoiles.be .
Hoe reageren op verlies?
Het eerste contact na een verlies blijkt vaak het moeilijkst. Sommige ouders worden echt vermeden omdat mensen bang zijn om ze verdrietig te maken, om over het verlies en over hun kindje te praten. Ik kan je vertellen dat het gesprek vermijden veel meer pijn doet dan het gesprek zelf.
Hierbij geef ik enkele tips mee als je te maken krijgt met een verlies in je omgeving:
- Laat de persoon zelf beslissen of ze erover willen praten of niet, maar ga het gesprek niet vermijden.
- Een klein gebaar, een gepaste kaart of een troostgeschenkje kan je helpen om iemand aan te spreken. Niet enkel in het prille begin van het verlies maar ook op onverwachte momenten of op een belangrijke datum (zoals bijvoorbeeld een sterfdag, een geboortedag, moeder-of vaderdag).
- Ga verdriet niet vergelijken, ieder ervaart een verlies op z’n eigen manier.
- Blijf de naam van de overleden persoon noemen, haal herinneringen op.
- Wees niet bang om tranen te “veroorzaken”. Het verdriet is er sowieso. Het kan zelfs deugd doen om tranen even los te laten.
- Probeer vooral te luisteren en er te zijn voor iemand. Soms is nabijheid genoeg.
Deze tips komen vanuit mijn eigen ervaring. Er bestaan heel wat boeken rond rouw en verlies, geschreven door professionals, die behulpzaam kunnen zijn in het rouwproces of waarin je tips kan vinden over hoe je met verlies kan omgaan als buitenstaander.
Derde kindje op komst
De periode die volgde na het verlies, inclusief de zwangerschap van ons regenboogkindje, ervaarde ik als de meest heftige periode ooit. Nu kan ik zeggen dat het goed gaat met ons. Eind maart 2023 verwachten we ons derde kindje, opnieuw een zoontje. Dat wordt ongetwijfeld weer een hele zoektocht naar het juiste evenwicht. Niet alleen voor ons gezin, maar ook op emotioneel vlak en de angsten die het opnieuw met zich mee zal brengen. Al ben ik ervan overtuigd dat we ook dit weer zullen overwinnen.
Het verdriet om Mil wordt verweven in ons dagelijks leven. Het is een proces dat eeuwig zal blijven duren, met vallen en opstaan. We proberen vooral de focus te leggen op de fijne herinneringen aan alle momenten die we met hem konden delen en houden ons stevig vast aan al het moois dat hij ons geleerd heeft.
Hij is er voor altijd bij.
Hartelijk dank aan mama Anouchka voor het delen van haar verhaal. Ook jouw verhaal delen op onze mamablog? Dat kan. Stuur een mailtje naar info@ondermamas.be en wie weet featuren we jouw ervaring op onze website.