Soms schieten woorden tekort of kent je kind de juiste woorden (nog) niet. Beeldende taal kan dan zeker helpen, kleuren geven namelijk klank. Als je kind zich begrepen voelt, creëer je verbinding. Je kind voelt zich gezien en gehoord.
Bovendien heeft tekenen veel voordelen. Het is een ideale manier om motorische en mentale vaardigheden te ontwikkelen. Het versterkt ook de verkennende, psychologische en emotionele ontwikkeling van je kind. Geef je kind kleurpotloden, stiften en papier en het zal magische dingen maken.
Tekenen stimuleert verbeelding en creativiteit.
De linkerkant van onze hersenen staat voor het rationele, de rechterkant voor het emotionele en creatieve. Door te tekenen kunnen kinderen beide helften met elkaar in verbinding brengen en zelfs versterken. Met het tekenen stimuleert je kind zijn verbeelding. De lijnen op het papier zijn veel meer dan zomaar lijnen. Ze symboliseren zaken uit de omgeving van je kind. Beeldende taal is de taal die je kind het best begrijpt (denk maar aan hoe gefascineerd ze kunnen kijken naar verhalenboeken vol kleuren en tekeningen).
Kindertekeningen zijn het product van hun verbeelding. Het helpt jou als ouder om hun fantastische verhalen te verkennen en te begrijpen. Kinderen tekenen alleen waar ze zich bewust van zijn!
Met behulp van kleur leert het kind iets op papier uit te drukken, je kind leert dus onbewust zijn emoties te (her)kennen.
Enkele kleurbetekenissen:
- Rood = signaalkleur
- Groen = positieve ontwikkeling
- Roze = helen, beter worden
- Zwart= autonomie, zich verzetten/afzetten
- Blauw = verdriet
Door creatief te zijn kan je kind bruggen bouwen tussen gevoelens en kennis. Tekenen, schilderen en kleuren versterkt het zelfvertrouwen van een kind. Wat ze maken geeft voldoening. Het tonen van een tekening gebeurt veelal met grote trots. Het is dus ook belangrijk om het creatieve werk van je kind aan te moedigen. Toon daarom interesse in wat je kind doet en maakt. Tekenen is een vorm van communicatie én expressie. Door te tekenen leert je kind een nieuwe taal. Door middel van hun tekening proberen ze iets te vertellen.
Misschien begrijp je die eerste strepen van je kind toch niet helemaal. Een peuter heeft dan ook nog geen coördinatie tussen hersenen, ogen en handen. Daardoor zullen hun tekeningen nog orde en betekenis missen. Vaak tekenen ze ook buiten het papier verder.
Laat je peuter vooral experimenteren. Het maakt helemaal niet uit op welke manier hij z’n potlood vasthoudt. Je kind zal zijn tekentechniek stap voor stap perfectioneren. Stilaan ontdekt hij dat de bewegingen die hij maakt gerelateerd zijn aan de lijnen die hij op papier zet. Tekenen is dan ook zeer goed voor de fijne motorische vaardigheden.
“Net zoals je kind ontwikkelt zullen ook zijn tekeningen ontwikkelen. Voor kinderen waarbij tekenen moeilijker gaat zijn er leuke kleurplaten om in te kleuren.”
Experte Natasja
Ondanks de vele voordelen die tekenen biedt, mag je je kind hier nooit toe dwingen. Heb steeds respect voor de mogelijkheden en het tempo van je kind. Het is een activiteit waar je kind moet van genieten. Het moet leuk zijn, geen verplichting. Geef je kind ruimte en creatieve vrijheid. Laat hem uitleggen wat hij aan het doen is, zo stimuleer je ook de taalontwikkeling.
Wat vertellen de tekeningen van je kind?
De tekeningen van je kind lopen synchroon met zijn psychologische groei. Bijna alle 3-jarigen tekenen kopvoeters en op 5 jarige leeftijd tekenen we bijna allemaal lachende zonnen.
Laat je kind vrij tekenen, dan volgen er onbewust tekeningen van wat hem bezighoudt. In de wereld van kindertekeningen bestaat een universele symboliek, zo kun je via zijn creaties veel te weten komen over je kind.
De cirkel als het hoofd van de kopvoeter staat voor het ontdekken van een eigen ik. Je kind leert dat het een zelfstandig individu is, los van de wereld om zich heen. De cirkel staat voor eenheid en afgrenzing van anderen. Rond de leeftijd van 4 jaar evolueren de kopvoeters naar figuren met een hoofd, lijf, armen en benen. Je hoeft je absoluut geen zorgen te maken als dit pas op latere leeftijd gebeurt, het ene kind evolueert nu eenmaal sneller dan het andere.
“Soms kan je kind ook een ‘terugval’ kennen, je zal al betere creaties gezien hebben dan wat er nu op het papier staat. Laat ook dit gebeuren. Iedere tekening is een uiting van gevoel, niet iets wat goed of slecht gelukt is. Alles wat je kind tekent is goed!”
Experte Natasja
Kindertekeningen worden steeds gedetailleerder. Je kind kan ook steeds meer emoties (h)erkennen en benoemen. Het zelfbewustzijn groeit en je kind zijn persoonlijkheid wordt gelaagder. Figuurtjes krijgen oren, ogen, vingers, tenen, haar,… Je kind tekent huizen, bomen en een zon met stralen. Je kind wordt zelfstandiger en de buitenwereld wordt steeds belangrijker.
De zon staat symbool voor die buitenwereld (actieve energie). Een huis staat symbool voor het gezin, maar ook voor het innerlijke van het kind. Bijna alle kinderen tekenen een huis met een driehoek als dak. Het vierkant van het huis staat symbool voor bescherming, afgrenzing en stabiliteit. De driehoek staat symbool voor de relatie ouders-kind. Het dak kan ook symbool staan voor het hoofd van het kind, de hersenen (gedachten, dromen en herinneringen).
Door de ramen kan je naar binnen en buiten kijken, ze staan voor de openheid van het kind. Zo kunnen tralies bijvoorbeeld betekenen dat je kind angstig is over zijn gevoelswereld, hij wil deze beschermen. Rook uit de schoorsteen symboliseert dat je kind goed zijn gevoelens kan uiten, een deur zorgt voor het mogelijk maken van contacten. Een boom staat dan weer voor groei en ontwikkeling. Daarnaast is ook de ruimte die aan iets gegeven wordt belangrijk. Waar tekent je kind zichzelf en hoeveel ruimte durft het in te nemen?
Een tekening is wel steeds een momentopname! Het is pas als bepaalde zaken veelvuldig voorkomen dat er iets aan de hand kan zijn.
Geschreven door huisexpert kindercoach Natasja Mussche
Natasja Mussche heeft een diploma orthopedagogie en heeft ervaring als begeleidster van kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele stoornissen. De opleidingen over communicatie met baby’s, kinderen en jongeren die ze volgde hebben haar aan het denken gezet & geïnspireerd om aan de slag te gaan als zelfstandig kindercoach