Bevallen doe je slechts enkele keren in je leven. Het tekent je bestaan als vrouw en vormt je. Je kan het zien als een soort overgangsritueel, telkens opnieuw, in je groei als mens. Vandaar dat het zo belangrijk is om stil te staan bij dit grootse moment. In onze Westerse maatschappij is zwangerschap en geboorte iets wat we vaak in kleine kring delen. We zijn niet meer omringd door een veilige groep vrouwen die ons voorgegaan zijn of na ons zullen volgen. Althans niet van zo heel dichtbij. En dus zitten we als vrouw, als toekomstige mama vaak met veel vragen.
Het belang van een veilige omgeving
Je bent in arbeid en je ervaart de eerste weeën, deze weeën zullen zich het best opbouwen wanneer je je veilig en geborgen voelt. Oxytocine, het liefdeshormoon, staat in voor het samentrekken van je baarmoederspier en komt vrij bij warmte en gezelligheid, bij knuffelen, een vertrouwde aanraking, vrijen, …
Veiligheid en geborgenheid is natuurlijk voor iedereen anders gedefinieerd; Afhankelijk van voorgaande ervaringen in je leven. Neem even de tijd om na te denken waar je zou willen bevallen. Waar moet deze locatie aan voldoen om je rustig en veilig te voelen? En wie heb je graag aan je zijde? 🥰
Waar kan ik bevallen?
Ziekenhuisbevalling
Eenmaal je denkt in arbeid te zijn, ga je meteen richting ziekenhuis. Daar zal de ziekenhuisvroedvrouw je arbeid opvolgen en komt de gynaecoloog voor de geboortefase. Het grote voordeel van een ziekenhuisbevalling is de continue beschikbaarheid van een arts en operatiekwartier. De ziekenhuisvroedvrouw begeleidt mogelijks meerdere vrouwen tegelijkertijd en kan dus niet continu aanwezig zijn tijdens jouw arbeid. Ondersteuning van een externe doula kan dan een mooie aanvulling zijn: ze ondersteunt je emotioneel, ze zoekt samen met jou en je geboortepartner houdingen die minder intens aanvoelen, masseert, creëert sfeer, voorziet eten. Ze staat in voor je comfort maar heeft geen medische opleiding gehad. Indien je graag een doula meevraagt naar het ziekenhuis, contacteer je haar best al tijdens de zwangerschap om kennis te maken.
Thuisbegeleiding van arbeid
Je kan kiezen om een stukje van de arbeid thuis te laten doorgaan onder begeleiding van een zelfstandige vroedvrouw. Wanneer je weeën starten, neem je telefonisch contact op met je vroedvrouw. Aan de hand van enkele vragen zal zij proberen inschatten of je in arbeid bent en hoe ver deze al gevorderd is. Hierna kan je ofwel nog even alleen verder met enkele tips, ofwel spreken jullie af voor een eerste controle thuis. Jullie arbeiden de eerste opbouwende uurtjes rustig samen thuis. Zodra de arbeid steviger doorzet, kunnen jullie samen richting ziekenhuis gaan. Eenmaal daar toegekomen kan je vroedvrouw je verder medisch begeleiden tot en met de geboorte, of kan zij de rol van doula op zich nemen.
Thuisbevalling
Je kan ook kiezen voor een thuisbevalling. Dit onder leiding van de zelfstandige vroedvrouw en soms je huisarts. Je bevalt binnen je eigen warme omgeving, je huiselijke nest en hebt geen verplaatsing nodig. Uiteraard vraagt dit scenario een goede voorbereiding om een veilig medisch kader te garanderen. Het verloop van je zwangerschap, je medische voorgeschiedenis, de set up van je woonst en afstand tot het ziekenhuis zullen hierin een belangrijke rol spelen!
Bevallen in een geboortehuis
Op sommige plekken in België zijn er geboortehuizen. Meestal zijn ze dicht bij het ziekenhuis gelokaliseerd en onder leiding van vroedvrouwen. Ze bieden een mooie tussenoplossing wanneer een thuisbevalling niet mogelijk is. De kamers zijn ook heel warm ingericht en voelen aan als thuis, je hebt er vaak ook een badkamer en bevallingsbad en kan er het licht en de muziek helemaal aanpassen naar je geboorteplan.
Hoe maak ik een goede keuze?
Waar en met wie je ook verkiest je kindje op de wereld te brengen, kies de persoon én de plek waar jij je VEILIG VOELT. Op die manier kunnen het liefdes- en gelukshormoon volop hun werk doen en zal je arbeid vlot verlopen. Voel je spanning of is er een stoorzender, dan geef je dit best aan. Wist je dat het stresshormoon een arbeid volledig stil kan leggen? Het is dus heel belangrijk dat jij je comfortabel voelt 😉. Denk maar aan de dierenwereld: als er dreiging is in de buurt van het nest, moet het vrouwtje kunnen vluchten.
Welke bevallinshouding neem ik aan?
Nu je de verschillende plaatsen kent om te bevallen, komen we bij het volgende onderdeel: in welke houding wil ik bevallen? Neem ook hier een voorbeeld aan het dierenrijk: instinctief weten dieren wat ze moeten doen. Wanneer je als vrouw voelt dat je in een veilige omgeving bent, dat je gedragen wordt, dat je tijd en ruimte krijgt dan zal je stilletjes aan alsmaar meer naar binnen keren en je instinct laten overnemen. Durf vooral te vertrouwen op je eigen lichaam, luister naar de signalen die het jou geeft en laat je leiden.
Automatisch zal je bevallingshoudingen aannemen die het indalen van je baby bevorderen en beschermend zijn voor je eigen lichaam. Niemand zal je moeten leren persen of puffen als je ongestoord je gang kan gaan. Persdrang bouwt geleidelijk aan op en is onweerstaanbaar eenmaal het hoofdje helemaal laag op je bekkenbodem drukt. Ook ademen doe je best op je eigen tempo. Om even te vergelijken: je gaat dagelijks naar het toilet. Heeft iemand je geleerd hoe je dat moet doen? Elke dag is anders, naar gelang de situatie van die dag. Je past je druk en ademhaling aan, automatisch. Bevallen is juist hetzelfde, je kan dit!
Kies dus vrij je houding en laat de zwaartekracht je helpen: halfzittend, op handen en knieën, gehurkt, staand, liggend in bad, zijlig in bed, … Probeer al deze houdingen al eens tijdens je zwangerschap en voel wat comfortabel is en wat werkt voor jou. Wat voelt goed? Waar voel ik meer druk? Wanneer wordt bijvoorbeeld mijn ruglast minder? In welke houding voel ik me veilig? Neem deze ervaringen mee in je geboorteplan en leg ze voor aan je geboortepartners.
Uiteraard kan de natuur soms een andere weg kiezen dan initieel verwacht of gehoopt. Vandaar dat het steeds goed is om na te denken wat je gevoel van veiligheid en vertrouwen zou kunnen ondersteunen indien het anders loopt. Denk bijvoorbeeld aan een keizersnede. Ook dit kan je in een geboorteplan opnemen.
Geschreven door Catherine Cloquet, vroedvrouw, die behoort tot het team fysiek welzijn van Mom+.
