Waar denk jij aan bij het woord trauma?
Misschien denk je bij trauma spontaan aan gruwelijke gebeurtenissen zoals misbruik, geweld, oorlog, … . Dat klopt, dat is trauma. Maar trauma is niet enkel die “zware” gebeurtenissen. Het gaat niet alleen over wat je is overkomen, maar ook over wat je hebt gemist. Elk van ons, ook diegene met een ogenschijnlijk gelukkige jeugd, draagt trauma met zich mee.
“Trauma is not what happened to you. It is what happens inside of you, as a result of what happened to you.”
Gabor Maté
Niet de gebeurtenis op zich, maar de lichamelijke en emotionele reacties erop, kunnen tot in je volwassen leven, voor blokkades en uitdagingen zorgen.
Een voorbeeldje
Er gebeurt iets, je maakt een ervaring mee. Een kind is aan het wandelen met een van de ouders in een park. Een hond komt op hen afgelopen en springt tegen het kind aan.
- Die ervaring doet iets met jou, het roept een gevoel op of brengt spanning teweeg.
Het kind schrikt, gaat in ‘freeze’ en begint te schreeuwen of huilen.
- Dat gevoel of die spanning ruimte geven, maakt dat het zich niet vastzet in het lichaam.
De ouder biedt troost en erkenning, laat de emotie toe en helpt het kind reguleren wat er gebeurt.
- Daardoor komt er opnieuw rust
Het kind ontspant terug.
- Waardoor je op begripsniveau betekenis kan geven aan de ervaren situatie
De ouder legt uit, vertelt over honden en hun gedrag op het niveau van de kleuter, zonder oordeel op hoe het reageerde.
- De ervaring is afgerond.
Waar het dus over gaat is dit: baby’s en kleine kinderen hebben nog niet het vermogen om zichzelf te reguleren. En daarvoor hebben ze hun ouders (of andere opvoeders nodig). En niet alleen fysieke aanwezigheid, maar ook emotionele beschikbaarheid.
Hoe ontstaat trauma?
Trauma ontstaat dus niet als iemand pijn of schrik of angst of boosheid ervaart. Maar als iemand (herhaaldelijk) alleen wordt gelaten met die pijn, angst, schrik, boosheid of als wat ervaren wordt, er niet kan of mag zijn, niet erkend wordt, veroordeeld wordt, … . Stel dat in bovenstaand voorbeeld stap 3 werd overgeslagen en de ouder het kind beoordeelde, ermee lachte, boos werd, het minimaliseerde, … en dit gebeurt regelmatig in andere situaties ook.
“Bijvoorbeeld een kind dat valt en krijgt als reactie: “je moet niet wenen, dat is toch niet zo erg” dan zou het voor dat kind aanleiding tot een trauma kunnen zijn.”
Trauma integratie (het afwerken van een traumatische ervaring) gebeurt op vier lagen: de cognitieve, de emotionele, de fysieke en de spirituele laag. Als één van die lagen onvoldoende of net te veel aangeraakt worden zijn, geraak je als mens uit balans en ben je eigenlijk het werk dat je te doen hebt aan het by-passen… . Begrijpen welk gedrag je vertoont, vanwaar het komt, welk ander gedrag er beter in de plaats zou komen is de cognitieve laag. Het is die laag waar veel mensen al mee bezig zijn: weten welke patronen hen parten spelen, weten wat ze anders moeten doen en toch ervaren dat dit niet lukt. De fysieke laag gaat over de beweging in het lichaam, want daar zit de blokkade die wil opgeheffen worden. Echter, enkel lichaamswerk zonder begrip en inzicht op cognitief niveau (bv. over wanneer doorgaan en wanneer stoppen, rust nemen), brengt het risico dat je over de grenzen van je lichaam heen (laat) gaat. De spirituele laag is een kant die een grote opmars kende de laatste jaren. De zingeving van ons bestaan, “het waarom van”, dat alles wat op je weg komt (ook het onaangename), nodig was / is om je een of andere levensles te leren… . Als je daar in blijft hangen, ga je zweven en ben je niet meer genoeg aanwezig en gegrond hier op aarde.
Trauma of drama
En ook emoties uiten zijn niet de heilige graal. “Wenen is helen” hoor je soms. Daar ben ik niet mee akkoord. Het is belangrijk een onderscheid te kunnen maken tussen zuivere emoties (effectief niet afgewerkte ervaringen die trauma veroorzaakten) en “verhaal of drama”. Dat laatste is allesbehalve helend, maar kan zelfs een overlevingsmechanisme zijn.
Je kind behoeden voor trauma
Als ouder ben je misschien bezig met ‘je kind behoeden voor trauma’. Waar je mijns insziens beter je focus op kan leggen is: je eigen trauma’s durven aankijken en integreren. Daarvoor is het nooit te laat. Dit kan je echter niet alleen. Zoek iemand die je hier in kan begeleiden, bij wie je jou veilig voelt en bij wie elk van bovenstaande lagen in de juiste balans aan bod komt.
Meer informatie over wie ik ben en hoe ik werk: www.hade-c.be
bron: eigen ervaring/expertise en het boek “Van taboe naar traumabewust” van Kassandra Goddijn
Geschreven door spiegelcoach & bewustzijnsgids Hade Cools
Hade Cools is al meer dan 10 jaar bezig met persoonlijke- en bewustzijnsontwikkeling. Ze leeft ‘bewust ouderschap’ en ondersteunt als spiegelcoach en bewust zijns-gids andere vrouwen met haar DRAAGjeKRACHT groeitraject (1/1 en in groep), LIVE dagen en als kindertolk.
